SOFTWARE ซอฟต์แวร์

    by    Phaitoon  Yaemprasuan 
        Special Experienced Teacher
        Information and Technology Strand

สาระสำคัญ

4.1  ซอฟต์แวร์ระบบทำหน้าที่บริหารจัดการระบบ เป็นตัวประสานระหว่างผู้ใช้ฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์เข้าด้วยกัน

4.2  ซอฟต์แวร์ประยุกต์ทำหน้าที่สั่งการคอมพิวเตอร์ให้ทำงานด้านต่างๆ ตามต้องการ ซอฟต์แวร์ประยุกต์มีหลายประเภท

1  ซอฟต์แวร์ระบบ

ซอฟต์แวร์ระบบหรือซิสเต็มซอฟต์แวร์ (System Software) มีหน้าที่ ดังนี้
1.  จัดการหน่วยรับเข้าและหน่วยส่งออก  เช่น  รับการกดแป้นต่าง ๆ บนแป้นพิมพ์

ส่งรหัสตัวอักษรออกทางจอภาพหรือเครื่องพิมพ์  ติดต่อกับอุปกรณ์รับเข้าและอุปกรณ์ส่งออก
อื่น ๆ  เช่น  เมาส์  ลำโพง  เป็นต้น
2.   จัดการหน่วยความจำหลักและหน่วยความจำรอง  เพื่อนำข้อมูลจากฮาร์ดดิสก์  แผ่นดิสก์ แผ่นซีดี ซึ่งเป็นหน่วยความจำรอง  บรรจุ (Load) เข้าไว้ในหน่วยความจำหลัก ในทำนองกลับกันก็นำข้อมูลจากหน่วยความจำหลักมาเก็บไว้ในหน่วยความจำรอง

3.  เป็นตัวเชื่อมต่อระหว่างผู้ใช้งานกับเครื่องคอมพิวเตอร์  เพื่อให้สามารถใช้งานได้ง่ายขึ้น เช่น  การขอดูระบบไฟล์ในฮาร์ดดิสก์   การทำสำเนาไฟล์ข้อมูล  เป็นต้น

ซอฟต์แวร์ระบบพื้นฐานที่เห็นกันทั่วไป แบ่งออกเป็นระบบปฏิบัติการ และตัวแปลภาษา

2  ระบบปฏิบัติการ

ระบบปฏิบัติการ (Operating System) นิยมเรียกสั้นๆ ว่า โอเอส (OS) เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการดูแลระบบคอมพิวเตอร์  เป็นซอฟ์แวร์ที่เครื่องคอมพิวเตอร์ทุกเครื่องจำเป็นต้องมี 

1.  ยูนิกซ์ (Unix)  เป็นระบบปฏิบัติการที่มีความเสถียรมากที่สุด และได้รับความเชื่อถือมาอย่างยาวนานแล้ว  เป็นเทคโนโลยีแบบเปิด (Open System) ที่ไม่ยึดติดกับฮาร์ดแวร์หรือซอฟต์แวร์ใดๆ ถูกออกแบบมาให้ใช้งานได้หลายผู้ใช้ เรียกว่า มัลติยูสเซอร์ (Multiuser)   ระบบปฏิบัติการยูนิกซ์นิยมใช้กับเครื่องที่เชื่อมโยงเป็นเครือข่ายเพื่อใช้งานร่วมกันหลายๆ เครื่องพร้อมกัน

UNIX  ณ ปัจจุบันใช้งานง่ายขึ้น เพราะใช้การติดต่อกับผู้ใช้ด้วยกราฟิก
GUI (Grapic User Interface)  แทนที่จะเป็น Text-based หรือตัวหนังสืออย่างเดียว

2.  ลีนุกซ์ (Linux)  พัฒนามาจากระบบยูนิกซ์  เป็นระบบโอเพ่นซอร์ส (Open Source) 
ที่เปิดเผยรหัสโปรแกรมต้นฉบับเเพื่อให้นักพัฒนาได้ช่วยกันพัฒนาระบบนี้ต่อไป   ลีนุกซ์เป็นซอฟต์แวร์ที่อนุญาตให้ใช้ได้โดยไม่ต้องเสียค่าลิขสิทธิ์หรือฟรีแวร์ (Freeware)

Linux  เป็นซอฟต์แวร์ระบบปฏิบัติการที่พัฒนามาจากระบบยูนิกซ์
และได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย ในหลายประเทศ เพราะไม่มีปัญหาเรื่องลิขสิทธิ์

3. แม็คโอเอส (McOS)  เป็นระบบปฏิบัติการสำหรับไมโครคอมพิวเตอร์ตระกูลแม็คอินทอช  (MacIntosh) ของบริษัทแอ็ปเปิลคอมพิวเตอร์  ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันในวงการเอกสารสิ่งพิมพ์  กราฟิก และการออกแบบ

McOS เป็นระบบ GUI (Graphic User Interface) ที่ติดต่อกับผู้ใช้ด้วยกราฟิก
เป็นรายแรก ตั้งแต่ปี ค.ศ.1984 (ณ ขณะนั้น รายอื่นยังเป็น Text-based  ที่มีแต่ตัวหนังสือ

4.  ดอส (Disk Operating System : DOS)  เป็นระบบปฏิบัติการที่พัฒนามาก่อนหน้านี้และเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่ผู้ใช้ไมโครคอมพิวเตอร์ในอดีต ก่อนที่จะพัฒนาต่อมาเป็นระบบวินโดวส์ ผู้ใช้ระบบดอสจะต้องจดจำคำสั่งให้ได้  แล้วป้อนคำสั่งด้วยการพิมพ์ลงไปทีละตัว จึงทำให้ใช้งานได้ยาก  แต่ผู้ที่ต้องดูแลระบบก็ยังมีความจำเป็นต้องใช้งานในลักษณะของดอสอยู่เหมือนเดิม เพียงแต่เป็นส่วนหนึ่งของระบบวินโดวส์

DOS (Disk Operating System)  เป็นระบบปฏิบัติการที่ใช้กันมานานตั้งแต่ปี ค.ศ.1981
ใช้การติดต่อกับผู้ใช้ด้วยตัวหนังสือ (Text-based)
กล่าวกันว่า DOS เลียนแบบ Unix  และทำให้มันใช้งานได้ง่ายขึ้น

5. วินโดวส์  (Windows)  เป็นระบบปฏิบัติการที่พัฒนาต่อจากดอส แต่มีระบบติดต่อกับผู้ใช้เป็นกราฟิก จึงใช้งานได้ง่าย ไม่ต้องจดจำคำสั่ง  สามารถใช้เมาส์ช่วย และยังทำงานพร้อมกันได้  ระบบปฏิบัติการวินโดวส์มีพัฒนาการอย่างต่อเนื่อง จึงได้รับความนิยมสูงสุด

Windows  เป็นซอฟต์แวร์ระบบปฏิบัติการที่ได้รับความนิยมมากที่สุดจากผู้ใช้ทั่วโลก
เพราะใช้งานง่าย สามารถรองรับอุปกรณ์ที่มาต่อพ่วงได้หลากหลายไม่ค่อยมีปัญหา

ยังมีระบบปฏิบัติการอื่นๆ อีกหลายระบบ โดยเฉพาะระบบปฏิบัติการที่เป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์เพื่อให้คอมพิวเตอร์ทำงานร่วมกันเป็นระบบ  เป็นต้น

5.3  ตัวแปลภาษา

โปรแกรมหรือชุดคำสั่ง คือ การบอกขั้นตอนและวิธีการดำเนินการอย่างละเอียดผ่านสื่อกลางคือ ภาษาคอมพิวเตอร์ แล้วให้เป็นภาษาเครื่องที่คอมพิวเตอร์รับรู้ได้   โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำหรับแปลภาษาคอมพิวเตอร์ให้เป็นภาษาเครื่อง เรียกว่า ตัวแปลภาษา (Compiler) ได้แก่

       (1) ภาษาปาสคาล (Pascal)  เป็นภาษาที่มีรูปแบบเป็นโครงสร้าง  เขียนสั่งงานคอมพิวเตอร์เป็นกระบวนความ สามารถแบ่งแยกงานออกเป็นชิ้นเล็ก ๆ แล้วมารวมกันเป็นโปรแกรมขนาดใหญ่

TurboPascal  เป็นตัวแปลภาษาปาสคาล (Compiler) ที่ได้รับความนิยม
ในการฝึกเขียนโปรแกรมโดยใช้ภาษาปาสคาล ตามสถาบันการศึกษาต่างๆ

       (2) ภาษาเบสิก  (Basic) เป็นภาษาที่มีรูปแบบคำสั่งไม่ยุ่งยาก ปัจจุบันนี้ได้พัฒนาเป็นภาษา วิชวลเบสิก (Visual Basic) ที่ทำงานเป็นกราฟิก จึงเขียนโปรแกรมทำได้ง่ายและสะดวกมากขึ้น

โปรแกรมการสั้งพิซซ่า  ที่ครูผู้สอนเคยสอนให้นักเรียน ม.ปลาย
เขียนด้วยภาษา Visual Basic 6.0 

Application จะสร้าง Message นี้ขึ้น
อันเป็นผลมาจากการสั่งพิซซ่าจากฟอร์มก่อนหน้านี้

(3) ภาษาจาวา (Java)  เป็นภาษาที่นิยมใช้พัฒนาโปรแกรมประยุกต์ต่างๆ   เนื่องจากมีคุณสมบัติที่สามารถทำงานได้กับทุกระบบปฏิบัติการ  และเป็นรูปแบบของการพัฒนาภาษาเชิงวัตถุ ที่สามารถนำโปรแกรมเดิมมาใช้ใหม่ได้

JAVA  เป็นภาษาคอมพิวเตอร์ที่ได้รับความนิยมจัดสอนในสถาบันการศึกษาต่างฟ

(4) ภาษาซี/ซีพลัสพลัส (C/C++)    เป็นภาษาที่เหมาะสำหรับใช้พัฒนาควบคุมฮาร์ดแวร์  จึงเป็นภาษาที่เหมาะกับการเขียนโปรแกรมควบคุมและติดต่อกับอุปกรณ์ต่าง ๆ 
                

Dev-C++  ตัวแปลภาษา C/C++ ที่ครูผู้สอนใช้ในการเรียนการสอน “การโปรแกรม”

 ซอฟต์แวร์ประยุกต์หรือแอ็พพลิเคชัน (Application)  มีให้เลือกมากมายหลายประเภท หรืออาจเป็นซอฟต์แวร์ใช้งานเฉพาะที่พัฒนาขึ้นมาเองก็ได้

6.1 ซอฟต์แวร์สำเร็จ

6.1.1 ซอฟต์แวร์ประมวลคำ

ซอฟต์แวร์ประมวลคำหรือเวิร์ดโพรเซสเซอร์ (Word Processor) เป็นซอฟต์แวร์ใช้สำหรับพิมพ์เอกสาร สามารถแก้ไข เพิ่ม แทรก ลบ และจัดรูปแบบเอกสาร เอกสารที่พิมพ์ไว้สามารถเก็บไว้เป็นไฟล์ข้อมูล สามารถเรียกมาพิมพ์หรือแก้ไขใหม่ได้ การพิมพ์ออกทางเครื่องพิมพ์ก็มีรูปแบบตัวอักษรให้เลือกหลากหลาย เอกสารจึงดูเรียบร้อยสวยงาม  ซอฟต์แวร์ประมวลคำที่นิยมอยู่ในปัจจุบัน เช่น Microsoft Word  เป็นต้น 

OpenOffice Writer เป็นซอฟต์แวร์ประมวลคำ
ที่เราสามารถดาวน์โลดมาใช้ได้โดยไม่ต้องเสียค่าลิชสิทธิ์

6.1.2  ซอฟต์แวร์ตารางทำงาน

ตารางทำงานหรือสเปรดชีต (Spreadsheet) เป็นซอฟต์แวร์ที่ช่วยในการคิดคำนวณที่เปรียบได้กระดาษขนาดใหญ่มีช่องให้ใส่ตัวเลข ข้อความหรือสูตร สามารถสั่งให้คำนวณตามสูตรหรือเงื่อนไขที่กำหนด หากผู้ใช้ต้องการสร้างคำสั่งหรือสูตรเองก็สามารถทำได้ และยังสามารถสร้างกราฟ แผนภูมิในรูปแบบต่างๆ  เช่น แผนภูมิแท่ง แผนภูมิวงกลม กราฟเส้น ซอฟต์แวร์ตารางทำงานสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับงานประมวลผลตัวเลขอื่นๆ ได้อย่างกว้างขวาง  ตัวอย่างซอฟต์แวร์ตารางทำงานที่ได้รับความนิยม เช่น Microsoft Excel เป็นต้น

6.1.3  ซอฟต์แวร์จัดการฐานข้อมูล

ซอฟต์แวร์จัดการฐานข้อมูลหรือเดตาเบส (Database) ใช้จัดเก็บข้อมูลขนาดใหญ่ การเรียกค้นข้อมูล การทำรายงาน การสรุปผลจากข้อมูล ทำได้อย่างเป็นระบบ และสามารถใช้ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกันร่วมกันได้  โดยไม่เกิดความซ้ำซ้อนหรือขัดแย้งกันของข้อมูล ซอฟต์แวร์จัดการฐานข้อมูลที่นิยมใช้ในปัจจุบัน ได้แก่ Microsoft Access เป็นต้น

Microsoft Access 2007

6.1.4  ซอฟต์แวร์นำเสนอ

ซอฟต์แวร์นำเสนอ ทำให้การนำเสนอทำได้ง่ายสะดวกรวดเร็ว และน่าสนใจ มารถแสดงข้อความในลักษณะที่จะสื่อความได้ง่ายด้วยเครื่องมือสำเร็จที่เตรียมไว้ให้  สามารถสร้างสไลด์ที่ประกอบด้วยตัวอักษร รูปภาพ กราฟ แผนภูมิ ตาราง ภาพเคลื่อนไหว เสียง ฯลฯ  ที่นิยมใช้อยู่ในปัจจุบันคือ Microsoft PowerPoint   

Microsoft PowerPoint 

6.1.5  ซอฟต์แวร์กราฟิก

                ซอฟต์แวร์กราฟิก เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้สร้าง ออกแบบ วาดหรือจัดแต่งรูปภาพหรือเอกสาร ซึ่งซอฟต์แวร์นี้สามารถสร้างงานได้อย่างรวดเร็ว มีคุณภาพ และมีปริมาณมาก ง่ายต่อการนำไปใช้  ซอฟต์แวร์กราฟิกในปัจจุบันมีจำนวนมาก เช่น Adobe Photoshop, Corel-Draw, ACDSee เป็นต้น

Adobe Photoshop  เป็นซอฟต์แวร์แต่งภาพที่ได้รับความนิยมสูงสุด

6.2  ซอฟต์แวร์ใช้งานเฉพาะ

การประยุกต์ใช้งานซอฟต์แวร์สำเร็จมักจะเน้นการใช้งานทั่วไป แต่อาจจะนำมาประยุกต์โดยตรงกับงานทางธุรกิจบางอย่างไม่ได้ เช่นในกิจการธนาคาร มีการฝากถอนเงิน งานทางด้านบัญชี หรือในห้างสรรพสินค้ามีงานการขายสินค้า การออกใบเสร็จรับเงิน การควบคุมสินค้าคงคลัง ดังนั้นจึงต้องมีการพัฒนาซอฟต์แวร์ใช้งานเฉพาะสำหรับงานแต่ละประเภทให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้แต่ละราย

BookMark  โปรแกรมใช้งานเฉพาะ  สำหรับการประเมินผลรายวิชาของครูผู้สอนในโรงเรียน